Ochrona Środowiska
Rezerwaty Pzyrody
Ślichowice
Rezerwat skalny "Ślichowice" im. Jana Czarnockiego - rezerwat przyrody znajdujący się na terenie miasta Kielce w województwie świętokrzyskim.
- powierzchnia wg aktu powołującego - 0,55 ha
- dokument powołujący - Zarządzenie Ministra Leśnictwa z dnia 18 czerwca 1952; M.P. z 1952 r. Nr A-57, poz. 888
- rodzaj rezerwatu geologiczny
- przedmiot ochrony (wg aktu powołującego) - profil geologiczny w postaci odkrywki skalnej.
Rezerwat utworzono w celu zachowania odkrywki skalnej, przedstawiającej interesujący fragment tektoniki hercyńskiej Gór Świętokrzyskich w postaci charakterystycznie i silnie przefałdowanych skał wapiennych, częściowo margli i łupków fransu facji łysogórskiej oraz porastającej ten teren roślinnosci zielnej i krzewiastej.
W skład rezerwatu wchodzi odsłonięty przy eksploatacji kamienia profil geologiczny z obalonym fałdem skalnym, obrazującym procesy tektoniczne, położony w obrębie nie eksploatowanego kamieniołomu w części Góry Ślichowickiej i teren go otaczający, obejmujący wyrobiska po wyeksploatowanym kamieniołomie.
Nazwę Ślichowice nosi również dzielnica Kielc.
Kadzielnia
Kadzielnia - wzgórze, w południowo-zachodniej części Kielc - stolicy województwa świętokrzyskiego. Kadzielnia, zbudowana z wapieni dewońskich ma wysokość 295 m n.p.m. Obecne wyrobisko (wcześniej były tam kamieniołomy) wypełniają wody podziemne tworząc Jezioro Szmaragdowe. Od 1962 roku znajduje się tu Rezerwat przyrody Kadzielnia.
Geneza nazwy
Nazwa Kadzielnia pochodzi od rosnącego tu jałowca wykorzystywanego do produkcji kadzideł, lub według innej wersji, od kadzielnika (kościelnego), który dzierżawił ten teren.
Historia Kadzielni
Legendy mówią o znajdującym się na Kadzielni miejscu pogańskiego kultu z ołtarzem służącym do składania ofiar. Trudno o dowody na potwierdzenie tej tezy, wiadomo tylko o fakcie, że jeszcze w XVI w. wzgórzem opiekował się kościelny kieleckiej kolegiaty, który za zadanie miał m.in. "odpędzanie" pogańskich mocy.
W XVIII w. rozpoczęto eksploatację tworzących Kadzielnię skał wapiennych. Kamieniołom stale rozbudowywano; w 1770 z inicjatywy biskupa K. Sołtyka postawiono w nim pierwszy wapiennik (piec do wypalania wapna). Powstały głębokie wyrobiska na najniższym poziomie zalewane wodami podskórnymi, które z kolei utworzyły malownicze jeziorko noszące nazwę, od niepowtarzalnej barwy, Szmaragdowego. Zarybione niegdyś pstrągami, wyschło w latach 80. w wyniku obniżenia się poziomu wód gruntowych. Obecnie trwają prace nad jego odtworzeniem. Już w I poł. XIX w. Kadzielnia stała się celem podmiejskich wycieczek, opisywanych głównie przez Adolfa Dygasińskiego i Stefana Żeromskiego. Planowano tu nawet utworzenie parku z ogrodem botanicznym.
Dopiero w 1931 roku objęto ochroną szczytowy ostaniec skalny, zwany Skałką Geologów. Eksploatacja kamienia trwała aż do 1962 roku. Utworzono wówczas Rezerwat przyrody Kadzielnia, obejmujący 0,6 ha dawnego kamieniołomu. W południowej części wzgórza wybudowano amfiteatr na ponad 5000 miejsc, który przekazano miastu w 1971 roku podczas obchodów IX wieków Kielc. Charakterystycznym elementem Kadzielni jest pomnik Bojowników o Narodowe i Społeczne Wyzwolenie odsłonięty w 1979 roku.
Biesak-Białogon
Rezerwat przyrody Biesak-Białogon - rezerwat przyrody nieożywionej w granicach miasta Kielce, w województwie świętokrzyskim
- Powierzchnia: 13,08 ha
- Rok utworzenia: 1981
- Numer ewidencyjny WKP: 045
- Charakter rezerwatu: częściowy
Przedmiot ochrony: wychodnie skał ordowickich i kambryjskich wykazujących wiele ciekawych zjawisk tektonicznych (kształty skał, złożony system uskoków, lustra tektoniczne).
Biesak-Białogon jest najmniejszym kieleckim rezerwatem geologicznym znajdującym się w południowo-zachodniej części miasta. Otoczony jest rozległym parkiem leśnym potocznie zwanym "stadionem" (od znajdującego się tu przed wojną toru wyścigów konnych). W rezerwacie znajdują się odsłonięte skały z różnych okresów historii Ziemi, a także niewielkie jeziorko powstałe w wyniku zalania wodą dawnego kamieniołomu.
Karczówka
- Rezerwat przyrody Karczówka - rezerwat krajobrazowy na terenie miasta Kielce, w województwie świętokrzyskim
- Powierzchnia: 26,55 ha
- Rok utworzenia: 1953
- Dokument powołujący: Zarządz. ML z 27.04.1953; MP. A-42/1953, poz. 514
- Numer ewidencyjny WKP: 004
- Charakter rezerwatu: częściowy
- Przedmiot ochrony: fragment lasu sosnowego, tworzący piękne krajobrazowo otoczenie zabytkowego klasztoru i pomnika powstańców z 1963 r
Wietrznia
Rezerwat przyrody Wietrznia im. Zbigniewa Rubinowskiego - rezerwat przyrody nieożywionej na terenie dawnego kamieniołomu Wietrznia w mieście Kielce, w województwie świętokrzyskim
- Powierzchnia: 17,95 ha
- Rok utworzenia: 1999
- Dokument powołujący: Rozporz. Woj. Święt. 45/1999 z 4.11.1999; Dz. Urz. 75/1999, poz. 1078
- Numer ewidencyjny WKP: 066
- Charakter rezerwatu: częściowy
- Przedmiot ochrony: resztki wzgórza w paśmie kadzielniańskim z wyrobiskiem wapieni dewońskich
Sufraganiec
Jest to rezerwat częściowy o powierzchni 17,31 ha, utworzony w 1961 roku.
Rezerwat leży w widłach linii kolejowej Kielce - Warszawa i obwodnicy drogowej Kielc, tuż przy granicy miasta. Nazwa pochodzi od strumienia Sufraganiec przepływającego opodal. Przez sam rezerwat płynie strumień Sufragańczyk, którego koryto ma miejscami strome ściany z widocznymi wychodniami piaskowca. W rezerwacie obok dominującej jodły występują: sosna, świerk i dąb bezszypułkowy. Wiosną masowo występuje tu zawilec leśny, a z roślin chronionych między innymi wawrzynek wilczełyko i widłaki. Teren rezerwatu jest pofalowany i bardzo urozmaicony krajobrazowo.
